De tentoonstelling en deze website zijn een journalistieke productie. We hebben er uiteraard naar gestreefd zo adequaat en betrouwbaar mogelijke informatie te geven, maar hebben geen wetenschappelijke pretenties.

Zoveel mogelijk zijn verscheidene bronnen geraadpleegd, maar de meeste van die bronnen zijn van secundaire aard, d.w.z. ze zijn gebaseerd op onderzoek en publicaties van anderen. Het is onze bedoeling het gepresenteerde feitenmateriaal in de nabije toekomst nog zoveel mogelijk te controleren aan de hand van primaire bronnen, c.q. wetenschappelijke publicaties.

We hebben getracht waar nodig de informatie met name over aantallen slachtoffers en overlevenden met omzichtigheid te formuleren, omdat om allerlei redenen harde data vaak ontbreken. Een van die redenen is dat de nazi’s tegen het eind van de oorlog in veel gevallen archieven hebben vernietigd. Daardoor zijn schattingen van het aantal slachtoffers in vele kampen vaak niet meer dan een educated guess en lopen ze soms enorm uiteen.

Een tweede reden is dat vaak niet duidelijk is wat de precieze omvang van een bevolkingsgroep voor de oorlog was. Dat geldt sterk voor de Roma en Sinti, die vaak niet of niet als zodanig geregistreerd waren. De schattingen van het aantal Roma en Sinti in Europa voor de oorlog lopen uiteen van een half tot anderhalf miljoen mensen, die van het aantal dat vermoord is van 130.000 tot 500.000. Het geldt ook voor de Joodse populaties in sommige landen. Daarbij doet zich vaak ook nog het probleem voor dat niet duidelijk hoe die populaties gedefinieerd worden. Worden Joden die tot het christendom zijn overgegaan wel of niet meegeteld? Tellen degenen die met niet-Joden zijn getrouwd mee? Hoe zit het met hun kinderen?

Daar komt nog bij dat er omvangrijke vluchtelingenstromen waren, voor en ook nog tijdens de oorlog. Ook hun aantallen kunnen alleen maar worden geschat. Soms werden vluchtelingen geregistreerd, soms niet, en er waren er ook die op niet-legale wijze grenzen over gingen. Hoeveel er vermoord zijn, is al helemaal onduidelijk en het is vaak ook onduidelijk waar zij als slachtoffer worden geteld: in hun land van herkomst, in het land waar zij naartoe zijn gevlucht, in beide?

Ten slotte is sommige van de in omloop zijnde informatie ook nog gekleurd door politieke, c.q. propagandistische overwegingen.

De belangrijkste bronnen die wij hebben gebruikt zijn:

  • Jewish Virtual Library (Israël / Verenigde Staten)
  • NIOD, Instituut voor oorlogs-, holocaust en genocidestudies (Nederland)
  • NC Magazine (Nationaal Comité 4 en 5 mei, Nederland)
  • United States Holocaust Memorial Museum (Washington DC, Verenigde Staten)
  • Yad Vashem (Jeruzalem, Israël)
  • Websites van herinneringscentra.